Cách chọn rơ le nhiệt chuẩn kỹ thuật từ chuyên gia

Rơ le nhiệt (relay nhiệt) là thiết bị quan trọng trong hệ thống điện công nghiệp, giúp bảo vệ động cơ khỏi tình trạng quá tải và hỏng hóc. Tuy nhiên, để lựa chọn đúng loại rơ le nhiệt phù hợp với động cơ và hệ thống lại không hề đơn giản. Bài viết này Bảo An sẽ hướng dẫn bạn chi tiết cách chọn rơ le nhiệt, đồng thời phân tích cách tính chọn rơ le nhiệt và cách chọn rơ le nhiệt theo công suất sao cho an toàn và hiệu quả nhất.

1. Tại sao cần chọn rơ le nhiệt đúng cách?

Rơ le nhiệt (thermal overload relay) là thiết bị bảo vệ động cơ điện, thường lắp kết hợp với contactor trong các tủ điện công nghiệp. Nguyên lý hoạt động của rơ le nhiệt dựa trên sự giãn nở của các thanh kim loại khi có dòng điện đi qua. Khi động cơ hoạt động quá tải, nhiệt lượng sinh ra làm cong thanh kim loại, khiến rơ le ngắt mạch, bảo vệ động cơ.

Sau khi sự cố được xử lý, rơ le nhiệt có thể cài đặt lại và tiếp tục sử dụng. Điều này giúp hệ thống điện hoạt động ổn định, an toàn hơn trong dài hạn.

Việc chọn đúng rơ le nhiệt là yếu tố then chốt để đảm bảo hiệu quả vận hành của hệ thống:

• Bảo vệ động cơ tránh cháy nổ, chập điện khi quá tải.

• Giảm thiểu chi phí sửa chữa và thay thế.

• Đảm bảo an toàn điện cho con người và thiết bị.

• Nâng cao tuổi thọ động cơ và tính ổn định trong sản xuất.

Nếu chọn sai, rơ le nhiệt có thể không cắt tải kịp thời, dẫn đến hỏng động cơ, gián đoạn sản xuất và thiệt hại tài chính.

2. Cách chọn rơ le nhiệt chuẩn kỹ thuật

Khi lựa chọn rơ le nhiệt, cần lưu ý các yếu tố sau:

• Dòng điện định mức của động cơ: Đây là thông số quan trọng nhất. Rơ le nhiệt phải có dải chỉnh phù hợp với dòng điện này.

• Dải chỉnh dòng của rơ le nhiệt: Thông thường, rơ le nhiệt được chọn sao cho dải chỉnh nằm trong khoảng 0,63 – 1 lần dòng định mức động cơ.

• Loại khởi động của động cơ: Với động cơ khởi động trực tiếp, sao – tam giác hay dùng biến tần, việc lựa chọn rơ le nhiệt cũng có sự khác biệt.

• Sự tương thích với contactor: Rơ le nhiệt cần đồng bộ với contactor về kích thước và hãng sản xuất để đảm bảo tính ổn định.

• Điều kiện môi trường: Nếu làm việc trong môi trường nhiệt độ cao, độ ẩm lớn hoặc rung động mạnh, cần chọn loại rơ le nhiệt có độ bền cao, dải chỉnh rộng hơn.

Ví dụ: Với động cơ có dòng định mức 10A, nên chọn rơ le nhiệt có dải chỉnh 9 – 13A để đảm bảo hoạt động ổn định.

3. Cách tính chọn rơ le nhiệt

Một phương pháp phổ biến để chọn rơ le nhiệt là dựa trên dòng điện định mức của động cơ.

Công thức tính toán:

Iđm = P / (√3 × U × cosφ × η)

Trong đó:

• P: Công suất động cơ (kW)

• U: Điện áp (V)

• cosφ: Hệ số công suất (thường 0,8 – 0,85)

• η: Hiệu suất động cơ (thường 0,9 – 0,95)

Sau khi tính được dòng điện định mức, rơ le nhiệt được chọn thường có dải chỉnh bằng 1,05 – 1,2 lần giá trị tính toán.

Ví dụ minh họa:

• Động cơ 3 pha, công suất 5,5kW, điện áp 380V, cosφ = 0,85, η = 0,9.

• Tính ra dòng định mức: I ≈ 11,6A.

• Chọn rơ le nhiệt dải 9 – 13A là phù hợp.

Như vậy, cách tính chọn rơ le nhiệt cho phép kỹ sư xác định thiết bị chính xác và an toàn nhất cho từng loại động cơ.

4. Cách chọn rơ le nhiệt theo công suất

Trong nhiều trường hợp, việc tính toán chi tiết không thực sự cần thiết. Người dùng có thể áp dụng cách chọn rơ le nhiệt theo công suất để tra cứu nhanh chóng.

Bảng tra cứu nhanh:

Với cách này, chỉ cần biết công suất động cơ, đối chiếu bảng tra là có thể lựa chọn rơ le nhiệt phù hợp mà không cần tính toán phức tạp.

5. Kinh nghiệm chọn rơ le nhiệt từ chuyên gia Bảo An

Để lựa chọn rơ le nhiệt hiệu quả, kỹ sư Bảo An khuyến nghị:

• Nên chọn sản phẩm chính hãng từ các thương hiệu uy tín như Siemens, Schneider, LS, Mitsubishi để đảm bảo chất lượng.

• Đồng bộ rơ le nhiệt với contactor cùng hãng nhằm tránh sự cố không tương thích.

• Nếu động cơ thường xuyên chạy tải nặng hoặc trong môi trường nhiệt độ cao, nên chọn rơ le nhiệt có dải chỉnh rộng hơn một mức.

• Mua tại nhà phân phối chính thức như Công ty Bảo An để được tư vấn chính xác, sản phẩm đảm bảo và dịch vụ hậu mãi tốt.

Kết luận: Có nhiều cách để lựa chọn rơ le nhiệt đúng cho động cơ. Trong đó, việc tính toán dòng định mức cho kết quả chính xác nhất, trong khi cách chọn rơ le nhiệt theo công suất mang lại sự tiện lợi và nhanh chóng. Nắm vững cách chọn rơ le nhiệt giúp người dùng bảo vệ động cơ, tiết kiệm chi phí và đảm bảo an toàn vận hành. Nếu bạn cần tư vấn chi tiết hoặc tìm mua rơ le nhiệt chính hãng, hãy liên hệ Công ty Bảo An – đơn vị chuyên cung cấp thiết bị điện công nghiệp uy tín, sẵn sàng hỗ trợ bạn lựa chọn giải pháp phù hợp nhất.

Câu hỏi thường gặp (FAQ)

Câu 1. Cách tính chọn rơ le nhiệt như thế nào?

Cách tính chọn rơ le nhiệt phổ biến nhất là dựa trên dòng điện định mức của động cơ. Bạn có thể áp dụng công thức Iđm = P/(√3 × U × cosφ × η), trong đó P là công suất, U là điện áp, cosφ là hệ số công suất và η là hiệu suất. Sau khi có giá trị dòng định mức, hãy chọn rơ le nhiệt có dải chỉnh lớn hơn hoặc bằng 1,05 – 1,2 lần dòng tính toán để đảm bảo an toàn.

Câu 2. Khi nào nên áp dụng cách tính chọn rơ le nhiệt?

Cách tính chọn rơ le nhiệt thường áp dụng khi cần độ chính xác cao, đặc biệt trong các hệ thống động cơ công suất lớn, tải nặng hoặc môi trường làm việc khắc nghiệt. Tính toán giúp kỹ sư chọn đúng thiết bị, tránh tình trạng quá tải hoặc bảo vệ không hiệu quả.

Câu 3. Cách chọn rơ le nhiệt theo công suất có chính xác không?

Cách chọn rơ le nhiệt theo công suất dựa trên bảng tra cứu công suất động cơ và dòng định mức tương ứng. Phương pháp này tiện lợi, nhanh chóng và phù hợp với động cơ phổ thông. Tuy nhiên, độ chính xác không cao bằng cách tính toán trực tiếp, nhất là trong những trường hợp đặc biệt.

Câu 4. Khi nào nên dùng cách chọn rơ le nhiệt theo công suất?

Phương pháp chọn rơ le nhiệt theo công suất phù hợp khi bạn muốn lựa chọn nhanh, không có đủ thông số chi tiết hoặc khi động cơ thuộc các mức công suất thông dụng. Đây là cách đơn giản, tiết kiệm thời gian, thường được áp dụng cho động cơ vừa và nhỏ.

Câu 5. Nên chọn theo công suất hay tính toán chi tiết thì tốt hơn?

Nếu bạn cần độ chính xác và độ an toàn cao, nên sử dụng cách tính chọn rơ le nhiệt. Trong trường hợp động cơ phổ thông, công suất nhỏ và không yêu cầu phức tạp, bạn có thể chọn theo công suất để tiết kiệm thời gian.