Mũi khoan bê tông là phụ kiện không thể thiếu khi thi công xây dựng, giúp tạo lỗ khoan chính xác và bền bỉ trên bề mặt bê tông cứng. Tuy nhiên, việc chọn đúng loại mũi khoan và sử dụng đúng cách là yếu tố quan trọng quyết định hiệu quả công việc. Trong bài viết này, Bảo An sẽ cùng tìm hiểu về cấu tạo, các loại mũi khoan bê tông phổ biến, cách lựa chọn phù hợp và hướng dẫn sử dụng an toàn.

Hình 1: Mũi khoan bê tông
Mũi khoan bê tông là một loại phụ kiện chuyên dụng được thiết kế để khoan lỗ trên các bề mặt cứng như bê tông, gạch, đá, xi măng... các khối xây dựng. Đây là công cụ không thể thiếu trong ngành xây dựng, giúp tạo lỗ chính xác để cố định kết cấu, lắp đặt thiết bị.
Việc sử dụng mũi khoan bê tông mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho người dùng trong các hoạt động xây dựng và sửa chữa:
Hiệu suất khoan vượt trội: Mũi khoan chuyên dụng giúp khoan nhanh, giảm thời gian thi công. Ít xảy ra tình trạng kẹt mũi khoan, giúp thao tác dễ dàng và chính xác hơn.
Chịu lực tốt, khoan hiệu quả trên vật liệu cứng: Mũi khoan bê tông được làm từ hợp kim cứng (thường là tungsten carbide) giúp chịu lực va đập lớn khi khoan trên bê tông cứng.
Độ bền cao: Với chất liệu bền bỉ, mũi khoan không bị mài mòn nhanh chóng, đảm bảo tuổi thọ lâu dài. Nếu sử dụng mũi khoan kim loại hoặc gỗ để khoan bê tông, mũi khoan sẽ nhanh mòn hoặc gãy.
Hạn chế rung lắc, giảm tải cho máy khoan: Thiết kế rãnh xoắn giúp thoát bụi bê tông ra ngoài nhanh hơn, giảm ma sát và áp lực lên máy khoan. Giảm tình trạng máy khoan bị nóng hoặc mất kiểm soát khi làm việc lâu dài.
Đa dạng kích thước: Đáp ứng nhu cầu khoan từ các lỗ nhỏ đến các lỗ lớn tùy theo mục đích sử dụng.

Hình 2: Đặc điểm và cơ chế hoạt động
Mũi khoan bê tông được thiết kế với cấu tạo đặc biệt nhằm đáp ứng các yêu cầu khắt khe trong việc khoan đục các vật liệu cứng như bê tông, đá và gạch xây dựng. Dưới đây là các thành phần chính cấu tạo nên mũi khoan bê tông:
Chất liệu chế tạo: Mũi khoan bê tông thường được làm từ các vật liệu có độ cứng và độ bền cao như thép carbon, hợp kim tungsten carbide (cacbua vonfram) để tăng khả năng chống mài mòn và giữ độ sắc bén trong suốt quá trình sử dụng. Thân mũi khoan thường làm bằng thép hợp kim cứng để chịu lực và nhiệt độ cao khi khoan liên tục.
Đầu mũi khoan: Được thiết kế dạng chóp, răng cưa hoặc lưỡi cắt hình chữ thập giúp khoan nhanh và chính xác hơn. Hình dạng răng cắt này cho phép tạo ra lực xuyên lớn, giúp mũi khoan dễ dàng đi sâu vào bê tông cứng. Một số loại có đầu 4 cạnh hoặc 5 cạnh giúp khoan chính xác hơn và hạn chế kẹt mũi khoan.
Thân mũi khoan: Thường có dạng xoắn ốc để dễ dàng đẩy các mảnh vụn ra ngoài, giảm ma sát và hạn chế kẹt mũi khoan trong quá trình khoan.
Hệ thống chốt (Shank): Mũi khoan bê tông thường sử dụng hệ thống chốt SDS-plus hoặc SDS-max để đảm bảo khả năng gắn kết chắc chắn với máy khoan, tránh bị tuột hoặc lỏng trong quá trình làm việc. Ngoài ra, có dạng chuôi tròn dùng cho các loại máy khoan cầm tay phổ thông.
Mũi khoan bê tông hoạt động dựa trên sự kết hợp giữa lực quay và lực đập từ máy khoan, giúp tạo ra một lực tác động mạnh mẽ lên bề mặt bê tông. Nó sẽ hiệu quả hơn cho từng ứng dụng khi kết hợp với máy khoan búa chuyên dụng, với các cơ chế như:
Cơ chế khoan xoay (Rotary drilling): Khi máy khoan quay, rãnh xoắn trên mũi khoan tạo ra lực cắt và giúp mài mòn dần bề mặt bê tông. Tốc độ xoay càng cao thì khả năng khoan xuyên càng tốt, nhưng trên vật liệu cứng như bê tông, lực xoay đơn thuần là không đủ.
Cơ chế kết hợp búa đập: Máy khoan búa hoặc khoan động lực có cơ chế đập giống như búa nện lên đầu mũi khoan. Mỗi nhịp đập tạo ra lực xung kích, phá vỡ kết cấu bê tông, giúp đầu mũi khoan tiến sâu hơn.
Cơ chế chỉ búa đập: Khi kết hợp với máy khoan búa, Máy khoan búa được thiết kế với 3 chế độ (Khoan thường, khoang kết hợp búa đập và chỉ búa đập). Với chế độ chỉ đập, không xoay, giúp thực hiện các công việc đục bê tông nhẹ. Ví dụ: Đục vữa tường cũ, loại bỏ gạch vỡ. Tạo rãnh trên tường, sàn bê tông để đi dây điện, ống nước...
Trong thi công xây dựng và sửa chữa, việc lựa chọn đúng kích thước mũi khoan bê tông là rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả và độ bền của công trình. Dưới đây là các loại kích thước mũi khoan bê tông thông dụng nhất trên thị trường.
Mũi Khoan Bê Tông 10mm: Đường kính 10mm, phù hợp với các công việc khoan lỗ nhỏ đến trung bình. Sử dụng phổ biến cho việc lắp đặt các thiết bị như kệ treo tường, móc treo đồ. Xu hướng sử dụng cao, thường được sử dụng khi khoan bê tông nhẹ, tường nhà, gạch ốp. Phù hợp với các máy khoan cầm tay công suất trung bình.
Mũi Khoan Bê Tông 12mm: Đường kính 12mm, thường được sử dụng trong các công trình yêu cầu khoan lỗ lớn hơn. Đầu khoan sắc bén, khả năng chịu lực tốt. Thường được sử dụng để Khoan tường dày, bê tông cốt thép, các công trình lớn. Phù hợp với máy khoan búa và máy khoan SDS-plus.
Mũi Khoan Bê Tông 14mm: Đường kính 14mm, chuyên dùng cho các lỗ khoan lớn và yêu cầu độ bền cao. Khả năng khoan sâu và xuyên qua các vật liệu cứng tốt. Thường được sử dụng khoan bê tông cốt thép dày, các công trình xây dựng kiên cố. Được sử dụng với máy khoan SDS-max hoặc khoan búa công suất lớn.

Hình 3: So sánh mũi khoan SDS-plus và SDS-max
| Loại mũi khoan | Đặc điểm | Ưu điểm | Nhược điểm | Ứng dụng |
| SDS-plus | - Có 2 rãnh mở và 2 rãnh kín giúp cố định tốt trong đầu khoan. Chuôi 10mm |
- Thay mũi khoan nhanh mà không cần dụng cụ. |
- Hạn chế về đường kính khoan (thường dưới 30mm). | - Khoan bê tông vừa và nhẹ. - Dùng trên các máy khoan bê tông nhỏ, trọng lượng nhẹ. |
| SDS-max | - Có 3 rãnh mở và 2 rãnh kín, thiết kế cho máy khoan công suất lớn. Chuôi 18mm | - Truyền lực mạnh hơn SDS-Plus. - Thích hợp cho khoan bê tông cốt thép. |
- Yêu cầu máy khoan chuyên dụng. - Giá thành cao hơn SDS-Plus. |
- Khoan lỗ lớn (Tối đa ~52mm), sâu trên bê tông cứng. - Dùng trong xây dựng công trình lớn. |
| Chuôi tròn (Round Shank) | - Dạng trụ tròn, phổ biến trên các mũi khoan tiêu chuẩn. - Cố định bằng đầu kẹp 3 chấu. |
- Phù hợp với nhiều loại máy khoan cầm tay. - Giá thành rẻ, dễ tìm. |
- Không chịu tải trọng và va đập cao. - Dễ bị trượt khi khoan trên bê tông cứng. |
- Phù hợp với các bề mặt vật liệu có độ cứng trung bình như gạch, tường xi măng mỏng. |
| Chuôi lục giác (Hex Shank) | - Dạng lục giác, giúp tăng độ bám giữa mũi khoan và máy khoan. | - Truyền lực tốt hơn chuôi tròn. - Ít bị trượt khi khoan. |
- Không phù hợp với các loại khoan búa mạnh. | - Khoan bê tông nhẹ, tường gạch, vật liệu xây dựng trung bình. |
| Loại mũi khoan | Đặc điểm | Ưu điểm | Ứng dụng |
| Mũi khoan xoắn (Spiral Bit) | - Có rãnh xoắn dọc thân. - Đầu mũi có thể là hợp kim hoặc thép cứng. |
- Thoát bụi tốt, giảm nhiệt. - Dễ khoan sâu. |
- Khoan lỗ sâu trên bê tông, gạch, tường xây. |
| Mũi khoan đầu nhọn (Chisel Tip Bit) | - Đầu mũi khoan có thiết kế nhọn. - Được làm từ hợp kim cứng. |
- Định vị chính xác, tránh trượt. - Khoan nhanh hơn mũi xoắn. |
- Khoan các lỗ có đường kính nhỏ. - Khoan trên bề mặt cứng như đá, bê tông. |
| Mũi khoan đầu răng cưa (Toothed Bit) | - Đầu mũi có răng cưa, giúp phá vỡ vật liệu nhanh. | - Tăng tốc độ khoan. - Giảm ma sát, ít hao mòn. |
- Khoan trên bê tông cứng hoặc gạch đá có độ dày trung bình. |
| Loại mũi khoan | Đặc điểm | Ưu điểm | Nhược điểm | Ứng dụng |
| Thép cacbon cao (High Carbon Steel) | Được gia công để đảm bảo độ cứng và độ bền | Giá rẻ | Độ bền trung bình | Khoan bê tong mềm, gạch và đá., Không khuyến nghị cho bê tông cứng |
| Hợp kim Tungsten Carbide | Độ cứng cao, chịu nhiệt tốt | Khoan bê tông, gạch, đá hiệu quả | Giá cao hơn, dễ vỡ nếu va chạm mạnh | Khoan bê tông, tường gạch, đá |
| Kim cương nhân tạo (Diamond-Tipped) | Cực kỳ cứng, chịu mài mòn cao | Khoan bê tông siêu cứng, bê tông cốt thép | Giá cao, cần thiết bị khoan chuyên dụng | Khoan bê tông cốt thép, đá granit, gạch men |
| Tiêu chí | Mũi Khoan Bê Tông | Mũi Khoan Đá |
| Ứng dụng | Khoan bê tông, gạch, khối xây dựng | Khoan đá tự nhiên, đá granite, đá cẩm thạch, đá vôi |
| Vật liệu chế tạo | Hợp kim thép cứng, đầu mũi có phủ tungsten carbide | Thép hợp kim cao cấp, đầu mũi có hạt kim cương nhân tạo |
| Độ cứng | Cứng, chịu lực tốt, chống mài mòn | Rất cứng, có thể khoan trên bề mặt cực kỳ cứng |
| Thiết kế đầu mũi | Có rãnh xoắn giúp thoát phoi hiệu quả, đầu cắt phủ hợp kim cứng | Thường có dạng lưỡi cắt kim cương, rãnh mài đặc biệt để chịu mài mòn cao |
| Cơ chế hoạt động | Hoạt động theo cơ chế đập xoay của máy khoan búa | Hoạt động theo cơ chế mài mòn và cắt của hạt kim cương trên bề mặt đá |
| Máy khoan phù hợp | Máy khoan búa, khoan động lực | Máy khoan chuyên dụng cho đá, khoan bàn hoặc khoan cầm tay mạnh mẽ |
Kết Luận: Mũi khoan bê tông là công cụ quan trọng trong các công trình xây dựng, sửa chữa và cải tạo. Với cấu tạo chắc chắn và khả năng khoan mạnh mẽ, các loại mũi khoan bê tông như SDS-plus và SDS-max đáp ứng nhu cầu từ công việc nhẹ nhàng đến thi công quy mô lớn. Việc lựa chọn đúng loại mũi khoan không chỉ giúp nâng cao hiệu suất làm việc mà còn đảm bảo an toàn và độ bền trong quá trình sử dụng. Để đạt được kết quả tốt nhất, người dùng cần nắm rõ đặc điểm của từng loại mũi khoan, lựa chọn phù hợp với tính chất công việc và thực hiện bảo trì, bảo dưỡng đúng cách. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã có thêm kiến thức hữu ích trong việc lựa chọn và sử dụng mũi khoan bê tông một cách hiệu quả nhất.
Công ty Cổ phần Dịch Vụ Kỹ thuật Bảo An
Hotline: Miền Nam: 0936 862 799 - Miền Trung: 0904 460 679 - Miền Bắc: 0989 465 256
Website: https://baa.vn/
Facebook: https://www.facebook.com/BaoAnAutomation