MCB là thiết bị điện quen thuộc, chúng thay thế cho các loại cầu chì cũ để bảo vệ bảng điện và thiết bị điện không bị quá tải. Vậy MCB là gì? Công dụng của MCB và có các loại MCB nào? Hãy cùng Bảo An tìm hiểu trong bài viết sau đây.
MCB là viết tắt của "Miniature Circuit Breaker" - hay còn được gọi là Cầu dao tự động, aptomat cài hoăc aptomat tép... MCB ngắt (nhảy) khi có sự cố xảy ra trên mạch điện như quá tải dòng điện, chập điện, ngắn mạch hoặc do bị hư hỏng. MCB được sử dụng trong các khu dân cư và thương mại. Mục đích sử dụng MCB là để ngắt mạch điện khi xảy ra sự cố ngăn ngừa nguy cơ cháy nổ hoặc thương tích cho người dùng. Khi MCB bị nhảy, nó cần được đặt lại bằng cách đưa công tắc cắt mạch ngắn mạch về vị trí ban đầu.
Hình 1: Aptomat MCB
Mời bạn tham khảo các dòng MCB Schneider Bảo An đang cung cấp trên Baa.vn.
MCB là một lựa chọn thay thế tốt hơn cho cầu chì, vì nó không yêu cầu thay thế khi sau khi tác động (Ngắt) do phát hiện thấy quá tải. Không giống như cầu chì, MCB có thể dễ dàng vận hành và do đó mang lại sự an toàn khi vận hành và sự tiện lợi hơn mà không phải chịu chi phí vận hành lớn. Chúng được sử dụng để bảo vệ các mạch dòng điện thấp hơn
Các thông số kỹ thuật cơ bản của MCB - aptomat cài
- Số cực (Pole): 1P, 1P+N, 2P, 3P, 3P+N, 4P
- Dòng định mức (In): 0.5A, 1A, 1.6A, 2A, 2.5A, 3A, 4A, 5A, 6A, 6.3A, 8A, 10A, 12.5A, 125A, 13A, 15A, 16A, 20A, 25A, 30A, 32A, 40A, 50A, 60A, 63A, 80A, 100A
- Dòng ngắn mạch định mức (Icu): khả năng cắt dòng định mức Kilo Ampe (kA)
- Dòng ngắn mạch thực tế (Ics): khả năng cắt dòng thực tế Kilo Ampe (kA)
- Đặc điểm hoạt động – Đường cong type B, C, D, Z hoặc K
Đừng nhầm cầu dao tự động MCB với MCCB (Bộ ngắt mạch dạng khối) hoặc GFCI (Bộ ngắt mạch lỗi nối đất) nhé các bạn.
Bộ ngắt mạch MCB là một thiết bị đóng cắt trong dải từ 0,5A đến 100A. Dòng ngắn mạch định mức của nó được tính bằng Kiloamps (kA), và điều này cho biết mức độ khả năng làm việc của nó.
Ví dụ: Một MCB trong dân dụng thông thường sẽ có dòng cắt 6kA, trong khi một MCB được sử dụng trong ứng dụng công nghiệp có thể cần một bộ phận có dòng cắt đến 10kA.
Mời bạn tham khảo thông số kỹ thuật và giá bán của Aptomat cài SCHNEIDER A9N61506 1P, 6A, 6kA Chi tiết xem tại đây
Bất cứ khi nào dòng điện quá tải (quá mức) liên tục chạy qua MCB, dải lưỡng kim sẽ bị đốt nóng đến mức uống cong và làm lệch hướng. Sự lệch của dải hai kim loại này giải phóng một chốt cơ học. Khi chốt cơ học này được gắn với cơ chế hoạt động, nó mở các tiếp điểm và MCB bị ngắt, do đó ngăn dòng điện chạy trong mạch. Để thông lại dòng điện, MCB phải được BẬT theo cách thủ công. Cơ chế này bảo vệ thiết bị điện khỏi các lỗi phát sinh do quá dòng hoặc quá tải.
Hình 2: Cấu tạo của MCB
Nhưng trong điều kiện ngắn mạch, dòng điện tăng đột ngột, gây ra sự dịch chuyển cơ điện của pít tông liên quan đến cuộn dây ngắt hoặc cuộn dây điện từ. Pít tông chạm vào cơ cấu làm cho chốt nhả ngay lập tức, do đó làm mở các tiếp điểm của bộ ngắt mạch. Đây là một lời giải thích đơn giản về nguyên lý hoạt động của bộ ngắt mạch MCB.
MCB được phân loại dựa trên các đặc điểm về hoạt động ngắt của thiết bị. Và chúng ta có một loạt các tiêu chuẩn như sau:
Dòng điện ngắt và thời gian hoạt động của mỗi loại MCB trên được thể hiện cụ thể trong bảng dưới đây:
MCB dính tiếp điểm có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, ví dụ như:
- Thiết bị đang hoạt động quá tải, dẫn đến quá nhiệt và làm kích thích các tiếp điểm.
- Tiếp điểm bị oxy hóa hoặc bẩn, dẫn đến không đảm bảo đủ chất lượng tiếp xúc và dẫn tới làm tiếp điểm dính lại.
- Tải đang hoạt động có điện áp cao hoặc điện trường mạnh, dẫn đến nảy xung điện cục bộ trên tiếp điểm.
Trong một số trường hợp, MCB dính tiếp điểm có thể gây ra hiện tượng nóng cháy hoặc chập điện nghiêm trọng. Để tránh những hậu quả này, thường thì cần phải thay thế thiết bị bị hỏng hoặc hiệu chỉnh lại tiếp điểm. Ngoài ra, cần đảm bảo an toàn khi thực hiện các công việc với điện và nếu cần phải tìm hiểu kỹ hơn, bạn có thể tham khảo tài liệu tham khảo hoặc tìm sự giúp đỡ từ một chuyên gia về điện để được tư vấn một cách cụ thể hơn
Quá tải dòng điện xảy ra khi lượng điện năng cần thiết để vận hành các thiết bị vượt quá giới hạn cho phép của mạch điện. Điều này có thể gây ra MCB bị nhảy và giảm tuổi thọ của các thiết bị điện.
Nguyên nhân của hiện tượng quá tải dòng điện có thể là do số lượng thiết bị hoạt động cùng lúc quá nhiều, tải trọng của các thiết bị quá lớn so với khả năng của mạch điện, hoặc dây điện truyền tải dòng điện quá dài hoặc quá nhỏ.
Để tránh quá tải dòng điện, bạn có thể giảm tải trọng của các thiết bị sử dụng điện, sử dụng các loại MCB có độ nhạy cảm cao hơn để đảm bảo bảo vệ cho các thiết bị điện, hoặc tham khảo ý kiến các chuyên gia về điện để thiết kế mạch điện phù hợp với nhu cầu và sẵn có tài nguyên của bạn.
Là hiện tượng xảy ra khi hai hoặc nhiều đầu dây của mạch điện vô tình kết nối với nhau hoặc chỉ cách nhau một khoảng rất nhỏ. Khi đó, dòng điện sẽ đổ toàn bộ vào đó, tạo nên sự cố ngắn mạch.
+ Nguyên nhân của ngắn mạch dòng điện có thể là do dây điện bị ăn mòn, nứt hoặc trầy xước, hoặc do các công tắc, cầu dao hoặc bảng điện bị hư hỏng. Một số trường hợp khác có thể là do việc thiết kế và gắn mạch không tốt hoặc do lỗi của nhà sản xuất.
+ Ngắn mạch dòng điện có thể gây ra các tác động tiêu cực đến các thiết bị điện, gây hư hỏng hoặc phá hủy chúng, và có nguy cơ gây cháy nổ nếu không được xử lý kịp thời hoặc khi ngắn mạch diễn ra trên các phần mạch điện quan trọng.
+ Để tránh ngắn mạch dòng điện, cần lưu ý sử dụng các thiết bị điện đúng cách, đồng thời nên kiểm tra và bảo trì định kỳ mạch điện để phát hiện và khắc phục sớm các vấn đề tiềm ẩn. Ngoài ra, thiết kế và gắn mạch cần được thực hiện đúng cách và theo đúng quy chuẩn an toàn để tránh trường hợp ngắn mạch dòng điện.
1. Tìm nguyên nhân gây ra MCB bị nhảy. Đây có thể là do quá tải dòng điện, chập điện, ngắn mạch hoặc bị hư hỏng.
2. Nếu nguyên nhân là quá tải dòng điện, hãy tăng kích thước của công tắc cắt mạch ngắn mạch hoặc xóa bỏ các thiết bị hấp thụ quá nhiều điện năng khỏi mạch.
3. Nếu nguyên nhân là chập điện hoặc ngắn mạch, hãy tìm và xử lý chi tiết gây ra sự cố.
4. Nếu MCB bị hư hỏng, bạn cần thay thế nó bằng một MCB mới cùng loại và phù hợp với mạch điện của bạn.
Sau khi đã khắc phục được nguyên nhân, hãy đưa công tắc cắt mạch ngắn mạch về vị trí ban đầu để đặt lại MCB. Nếu MCB tiếp tục bị nhảy sau đó, bạn có thể cần phải tìm nguyên nhân sâu hơn hoặc liên hệ với một chuyên gia về điện để được hỗ trợ.
Kết luận: Trên đây là kiến thức về MCB do Bảo An tổng hợp lại và chia sẻ đến các bạn. Chúng tôi hy vọng rằng qua đây các bạn sẽ có cái nhìn tổng quan về MCB là gì và công dụng của MCB và các loại MCB.
